Stevia, een zoete toekomst voor de zuidkust van Spanje?

Sinds enkele jaren wordt aan de zuidkust van Spanje voorlopig nog op kleine schaal de relatief onbekende stevia gekweekt. Het gaat om een plant, ook wel honingkruid genoemd (latijnse naam: Stevia rebaudiana), dat een zoetstof oplevert dat wel 30 keer zo zoet is als suiker, geen caloriën bezit en de suikerspiegel in het bloed niet beïnvloedt. Daarom zou een uitstekend vervanger zijn voor suiker, ideaal voor diabetici en mensen, die graag willen afslanken.

Verwacht wordt dat de stevia een grote toekomst wacht, vooral ook omdat deze vrij nieuwe zoetstof natuurlijk is en waarschijnlijk gezonder dan andere, artificiële suikervervangers als sacherine, sorbitol en aspertam. Op dit moment is de vraag naar stevia in landen binnen de Europese Unie als Duitsland, Frankrijk, Engeland en nu ook Nederland stijgende.

Stevia, een meerjarige plant uit de composietenfamilie, werd oorspronkelijk aangetroffen in tropische gebieden in Midden- en Zuid-Amerika. De oorspronkelijke bewoners van Paraguay gebruiken het al zo’n 1500 jaar om mate en andere kruidendranken te zoeten. Die zoete smaak komt van de bladeren, die zowel vers en gedroogd gebruikt kunnen worden. Ze hebben wel een wat bittere bijsmaak. Daarom wordt stevia geraffineerd. Het distillaat van het stevia-extract, een wit poeder dat tegenwoordig ook in Nederland op de markt is, heeft echter geen bijsmaak. In 2011 werden 'steviolglycosiden', de zoetstoffen die gewonnen worden bij de steviaplant, opgenomen in de Europese lijst van voedingsadditieven, met E-nummer E960.

Kenmerken
Stevia heeft smalle bladeren die tot drie centimeter lang zijn en tot één meter hoogte kan groeien. Omdat de plant niet zelfbestuivend is gaat kweken uit zaad nogal moeilijk, ook omdat slechts 13-15% van het zaad goed kiemt, zelfs wanneer het zaad niet ouder dan 6 maanden is. Het beste kan de stevia daarom gestekt worden. Bij lengende dagen ontwikkelt het blad zich, bij korter wordende dagen gaat de plant juist bloeien.

Kansen voor de zuidkust van Spanje

Aan de zuidkust van Spanje, vooral in 'La Axarquía´, een streek in de provincie Málaga met een subtropisch klimaat, werd in de vorige eeuw op grote schaal suikerriet gekweekt en gedistilleerd. Op den duur zal dat, naar men verwacht, helemaal verdrongen worden door de steviakweek. Deze activiteit is misschien nu nog in een pioniersstadium, maar het doel is om de streek te doen ontwikkelen tot de belangrijkste productor van stevia binnen Europa, waarvoor intussen de zg. 'Asociación de Productores y Comercializadores de Stevia de la Costa del Sol-Axarquía' opgericht is. Het doel is om in de toekomst veel meer werkgelegenheid te scheppen dan aan de ongeveer 5000 mensen, die op dit moment van de stevia kunnen leven.

Van belang daarbij is ook dat de steviakweek vanwege de karakteristieken van de plant vrij eenvoudig is. De plant kan 3 tot 4 oogsten per jaar opleveren en heeft een levensduur heeft van zo'n 5 jaar. Ze doorstaat goed de wind, heeft warmte, iets wat de zuidkust van Spanje ten overvloede te bieden heeft, en mag niet te nat staan. Dat laatste geeft voordelen voor wat betreft de kosten van de irrigatie. De klimaatsomstandigheden in o.a. 'La Axarquía' zijn bij uitstek hiervoor geschikt. Steviakwekerijen hoeven daarnaast ook niet groot te zijn. Een bedrijf met 4-5 werknemers kan al zo'n 3000 kilo steviabladeren per jaar produceren. Met een kiloprijs van zo'n 10 euro komt dat neer op een omzet van 30.000 euro per jaar. Het lijkt er veel op dat er een zoete toekomst in het verschiet te ligt voor de zuidkust van Spanje, en op dit moment in het bijzonder voor 'La Axarquía' in Málaga.

Stevia wordt overigens ook verwerkt in gezichts-, hand- en voetcrèmes, lipbalsems en tandpasta's.

Recepten met stevia:
>>Gevulde vijgen
>>Spaanse wentelteefjes met havermelk