Nederlanders in de Spaanse burgeroorlog


De Nederlanders die tijdens de burgeroorlog naar Spanje vertrokken waren in twee groepen onder te verdelen:. degenen die de Republiek steunden -veelal politiek links georiënteerd-, en de aanhangers van de nationalisten van generaal Franco -vaak aristocraten. De Spaanse burgeroorlog zag er op het eerste gezicht dan ook vrij simpel uit voor een partijdige Nederlander. De sympathisanten van de Republiek vochten tegen het opkomend fascisme, die in februari 1936 een coup had gepleegd tegen de democratische gekozen regering. Deze kreeg verder vanuit het buitenland weinig steun, eigenlijk alleen maar van de Sovjet-Unie. De rebellen of nationalisten werden gesteund door fascisten, monarchisten, grootgrondbezitters, het leger en de katholieke kerk. Bovendien kwam er ook nog steun van fascistisch Italie en nazi-Duitsland, waardoor het voor de buitenwereld helemaal een antifascistische strijd werd. Duitsland gebruikte de Spaanse burgeroorlog als militaire oefening, want Franco had nooit kunnen winnen zonder de bombardementen op o.a. Madrid.

Uit veel landen kwamen mensen in Spanje, die zich vrijwillig bij de Internationale Brigades opgaven om voor de Republiek te vechten. Zij werden meestal in de voorste frontlinie ingezet. De Nederlanders daaronder -ongeveer 700- vormden een eigen regiment, die 'De Zeven Provinciën' heette (genoemd naar het schip met dezelfde naam waar in 1933 een muiterij uitbrak). Bekende namen waren Lou Lichtveld en Joris Ivens. Bij thuiskomst in 1938 -een jaar voor het einde van de burgeroorlog werden alle International Brigades opgeheven- stond hen allemaal een ontnationalisering te wachten, met alle economische gevolgen vandien. De meesten onder hen vochten later in het verzet tegen de Nazi´s om het land te bevrijden waar ze officiëel geen deel meer van uitmaakten.

Aan Franco-zijde vocht o.a. de aristocraat Maurits van Vollenhove, familie van Pieter van Vollenhove. Hij was gehuwd met een Spaanse vrouw van adel. Of ook hem zijn nationaliteit werd afgenomen is maar zeer de vraag, want hij was al meteen in de Tweede Wereldoorlog gezant voor Nederland in Madrid en later zelfs ambassadeur.

>>Lees hier meer.