Op de rots van Gibraltar: de berberaap


Men vermoedt dat het de Moren waren, die vanuit Noord-Afrika de apen, die nu op de rots van Gibraltar zitten, naar Spanje hebben gebracht -misschien aanvankelijk als huisdier. Maar het kan ook mogelijk zijn dat ze, ook al worden ze 'berberaap' genoemd, gewoon overgebleven zijn van de aap, die ooit in oude tijden over Europa verspreid moet zijn geweest.

In elk geval waren ze er al toen de Engelsen in 1704 bezit namen van Gibraltar. Later, in 1942, toen de kolonie verkleinde tot slechts een zevental exemplaren, gaf de Engelse premier Winston Churchill hoogst persoonlijk het bevel om apen uit Afrika te gaan halen, waarschijnlijk omdat een volkslegende zegt dat zolang er apen op de rots in Gibraltar aanwezig zijn, de stad onder Brits bestuur zal blijven vallen.

Controle
Absoluut zeker is echter dat de kolonie van deze makakensoort de allerlaatste is op het hele Europese continent. Toch is hun situatie geheel anders dan die van hun soortgenoten in Noord-Afrika. Waar deze in diepe problemen zitten hebben hun collega’s in Gibraltar het juist nogal goed. Ze hebben allen een microchip ter identificatie en ontvangen dagelijks vers water en groenten, fruit en zaden als supplement op hun natuurlijke voeding. Daarbij wordt regelmatig hun gezondheidstoestand en populatie gecontroleerd. Dit omdat de vrouwtjes gemakkelijk zwanger worden en hun leefruimte beperkt is.

Momenteel zijn er ongeveer ca. 230 exemplaren verdeeld over vijf groepen in het gebied van de 'peñón', de rots van Gibraltar. Soms geven ze wel wat problemen met de bevolking van de stad. Door het contact met buitenlandse toeristen is de natuurlijke verhouding namelijk wat verstoord geraakt; ze zijn te afhankelijk geworden van de mens voor hun voedsel. Dit brengt de apen ertoe om meer en meer de stad in te komen in hun zoektocht naar meer voedsel, en zo woningen, kleding en voertuigen te beschadigen.